سهمیه بنزین از امروز تغییر کرد؟ | سهمیه بنزین هر خودرو چقدر؟

اجرای رسمی بنزین سه‌نرخی از بامداد ۲۲ آذر ۱۴۰۴ آغاز شد؛ مدلی که در آن بنزین با سه نرخ ۱۵۰۰، ۳۰۰۰ و ۵۰۰۰ تومان عرضه می‌شود و «کارت سوخت شخصی» دوباره به محور مدیریت مصرف تبدیل شده است. در این الگو، دولت اعلام کرده سهمیه‌های پایه حذف نشده‌اند، اما اگر مصرف از سقف تعریف‌شده عبور کند یا سوخت‌گیری بدون کارت شخصی انجام شود، هزینه با نرخ بالاتر محاسبه می‌شود. 

این گزارش، گزارش فردا نیوز از جزئیات نرخ‌ها، وضعیت سهمیه بنزین برای خودروهای مختلف و نکات مهمی است که خانوارها، رانندگان تاکسی و ناوگان حمل‌ونقل باید بدانند.

سهمیه بنزین و سه نرخ جدید؛ دقیقاً چه چیزی تغییر کرده است؟

در طرح جدید، دو نرخ قبلی یارانه‌ای همچنان فعال‌اند و یک نرخ سوم به‌صورت «بازدارنده» اضافه شده است:

• نرخ اول (یارانه‌ای): ۱۵۰۰ تومان

• نرخ دوم (نیمه‌آزاد): ۳۰۰۰ تومان

• نرخ سوم (گران‌تر/بازدارنده): ۵۰۰۰ تومان (برای مصرف مازاد یا سوخت‌گیری با کارت جایگاه/بدون کارت شخصی)

نکته کلیدی این است که دولت می‌گوید هدف، افزایش هزینه برای مصرف متعارف مردم نیست؛ بلکه تنظیم رفتار مصرف و کاهش اتکا به کارت جایگاه است.

سهمیه بنزین خودروهای سواری شخصی بنزینی؛ ۶۰ لیتر ۱۵۰۰ و ۱۰۰ لیتر ۳۰۰۰

طبق گزارش‌های منتشرشده، برای خودروهای سواری شخصی بنزینی ساختار سهمیه به این شکل است:

یعنی مجموعاً تا ۱۶۰ لیتر می‌توان با نرخ‌های ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ سوخت‌گیری کرد؛ بعد از آن (یا در صورت استفاده از کارت جایگاه)، نرخ ۵۰۰۰ تومان اعمال می‌شود. 

سهمیه بنزین و «کارت سوخت»؛ چرا بدون کارت، بنزین گران‌تر تمام می‌شود؟

در طراحی جدید، کارت سوخت صرفاً ابزار دریافت سهمیه نیست؛ شناسنامه مصرف خودرو است. پیام روشن طرح این است:
اگر کارت سوخت همراهتان نباشد و از کارت جایگاه استفاده کنید، بنزین با نرخ ۵۰۰۰ تومان محاسبه می‌شود (در عمل «جریمه بی‌نظمی مصرف»).

پس اگر نمی‌خواهید ناخواسته وارد نرخ سوم شوید، سه کار مهم را جدی بگیرید:

1. کارت سوخت را همیشه همراه داشته باشید

2. در صورت مفقودی، سریع درخواست المثنی بدهید

3. تا حد امکان از کارت جایگاه فقط در شرایط اضطراری استفاده کنید

سهمیه بنزین و ذخیره‌سازی؛ چه سهمیه‌ای قابل ذخیره است؟

یکی از سوال‌های پرتکرار این است که «سهمیه‌ها ذخیره می‌شوند یا می‌سوزند؟». طبق گزارش‌ها:

• سهمیه ۱۰۰ لیتری با نرخ ۳۰۰۰ تومان قابل ذخیره نیست و اگر مصرف نشود به ماه بعد منتقل نمی‌شود. 

• درباره ذخیره سهمیه ۱۵۰۰ تومانی نیز برخی گزارش‌ها از محدودیت زمانی برای ذخیره صحبت کرده‌اند (مثلاً سقف نگهداری در بازه مشخص).

نتیجه عملی برای خانوار: اگر مصرفتان کم است، ارزش «ذخیره‌سازی» بیشتر روی سهمیه ۱۵۰۰ تومانی معنا دارد؛ سهمیه ۳۰۰۰ تومانی را اگر مصرف نکنید، معمولاً به ماه بعد منتقل نمی‌شود.

سهمیه بنزین خودروهای نوشماره؛ چه کسانی مستثنا شدند؟

یکی از بحث‌برانگیزترین بخش‌ها، وضعیت خودروهای نوشماره بود. گزارش‌ها نشان می‌دهد در اصلاحیه‌ها، تعریف نوشماره و دایره مشمولان دقیق‌تر شده و برخی خودروهای داخلی با شرایط مشخص از محدودیت‌های سخت‌گیرانه مستثنا شده‌اند. 

جمع‌بندی کاربردی برای مخاطب:

• ملاک اصلی «نوشماره بودن» و شرایط تعریف‌شده در مصوبه/اصلاحیه‌هاست.

• اگر خودروی شما کارکرده است و صرفاً تعویض پلاک کرده‌اید، لزوماً به معنی قطع سهمیه نیست (بسته به تعریف‌های رسمی طرح). 

سهمیه بنزین خودروهای دوگانه‌سوز؛ چرا سهمیه کمتر شد؟

در سیاست‌گذاری انرژی، منطق کاهش سهمیه برای دوگانه‌سوزها معمولاً این است: تشویق به مصرف CNG و کم‌کردن فشار روی بنزین یارانه‌ای. در گزارش‌های مربوط به طرح جدید هم بر این رویکرد تأکید شده که دوگانه‌سوزها سهمیه بنزین دارند، اما میزان آن نسبت به بنزینی‌ها کمتر است. 

اگر خودروی شما دوگانه‌سوز است، تصمیم درست این است که برنامه مصرف را روی CNG تنظیم کنید تا کمتر وارد نرخ‌های ۳۰۰۰ و ۵۰۰۰ شوید.

سهمیه بنزین تاکسی‌های شهری و بین‌شهری؛ تغییر اصلی کجاست؟

برای ناوگان حمل‌ونقل عمومی، دولت معمولاً تلاش می‌کند شوک هزینه ایجاد نشود، چون مستقیم روی کرایه‌ها اثر می‌گذارد. گزارش‌های رسانه‌ای درباره طرح جدید هم می‌گویند چارچوب کلی سهمیه‌ها برای گروه‌های حمل‌ونقل، «با محوریت حفظ سهمیه‌های پایه و مدیریت مصرف مازاد» تنظیم شده است. 

نکته مهم برای رانندگان: حتی اگر سهمیه پایه حفظ شده باشد، سوخت‌گیری بدون کارت سوخت شخصی می‌تواند هزینه را بالا ببرد.

سهمیه بنزین وانت‌بارها؛ تفکیک کم‌مصرف و پرمصرف یعنی چه؟

در اجرای سهمیه‌بندی، یکی از منصفانه‌ترین روش‌ها این است که ناوگان کاری و باری سبک، بر اساس الگوی مصرف واقعی دسته‌بندی شود. در گزارش‌های طرح سه‌نرخی هم به «تفکیک وانت‌ها» و متفاوت بودن سقف سهمیه‌ها اشاره شده است. 

برای صاحبان وانت:

• اگر وانت ابزار کار روزانه شماست، مدیریت سهمیه و همراه داشتن کارت سوخت، مستقیماً روی هزینه حمل‌ونقل اثر می‌گذارد.

• در صورت ورود به نرخ ۵۰۰۰، قیمت تمام‌شده خدمات بالا می‌رود.

سهمیه بنزین موتورسیکلت‌ها؛ سهمیه محدود و یک هشدار جدی

درباره موتورسیکلت‌ها، معمولاً دو موضوع همزمان مطرح می‌شود:

1. سهمیه کمتر از خودروهاست

2. دولت ممکن است شرط‌هایی مثل بیمه را به سهمیه گره بزند

در گزارش‌های مرتبط با طرح جدید نیز روی «ساماندهی مصرف و شروط اجرایی» تأکید شده است. 

اگر موتورسیکلت دارید، توصیه عملی این است که وضعیت بیمه و مدارک را به‌روز نگه دارید تا در صورت اجرای سخت‌گیرانه‌تر، سهمیه دچار اختلال نشود.

سهمیه بنزین تاکسی‌های اینترنتی و سرویس مدارس؛ مدل پیمایشی چه می‌گوید؟

در سال‌های اخیر، الگوی «پیمایش‌محور» برای تخصیص حمایت سوختی جدی‌تر شده است؛ یعنی حمایت براساس کارکرد واقعی پرداخت می‌شود، نه صرفاً شارژ سهمیه ثابت روی کارت سوخت. گزارش‌ها درباره طرح جدید هم به حرکت به سمت مدل‌های شفاف‌تر حمایتی اشاره دارند. 

برای رانندگان تاکسی اینترنتی/سرویس:

• ثبت درست اطلاعات و مسیرها اهمیت دارد

• پرداخت/حمایت ممکن است ریالی و اعتباری باشد، نه صرفاً لیتری روی کارت سوخت

سهمیه بنزین خودروهای خارجی و مناطق آزاد؛ چرا سهمیه ندارند؟

یکی از خطوط اصلی سیاست هدفمندی یارانه‌ها، جلوگیری از تخصیص یارانه به مصرف «لوکس» است. گزارش‌های رسانه‌ای درباره طرح بنزین سه‌نرخی نیز اشاره کرده‌اند که برخی گروه‌ها مانند خودروهای خاص/لوکس یا خودروهای مناطق آزاد ممکن است از سهمیه یارانه‌ای برخوردار نباشند و با نرخ بالاتر سوخت‌گیری کنند.

سهمیه بنزین بنزین سوپر؛ چرا سهمیه‌دار نیست و قیمتش متفاوت است؟

بنزین سوپر به‌دلیل محدودیت عرضه و سازوکار تأمین، معمولاً خارج از سیستم سهمیه‌بندی است و قیمت آن می‌تواند بر اساس سازوکار متفاوتی تعیین شود. در پوشش‌های رسانه‌ای اخیر نیز به تفاوت وضعیت بنزین سوپر اشاره شده است. 

جمع‌بندی نهایی سهمیه بنزین؛ خانوار معمولی چه کند تا گران نخرد؟

اگر یک خانواده با خودروی شخصی معمولی هستید، برای اینکه هزینه‌تان ناخواسته بالا نرود:

1. کارت سوخت را همراه داشته باشید تا وارد نرخ ۵۰۰۰ نشوید. 

2. مصرف ماهانه را طوری مدیریت کنید که تا حد امکان داخل ۶۰ لیتر ۱۵۰۰ و ۱۰۰ لیتر ۳۰۰۰ بمانید.

3. اگر مصرفتان بالاست (سفر/کار)، از قبل بودجه‌بندی کنید چون بعد از سقف‌ها، نرخ سوم فعال می‌شود. 

سوالات متداول  درباره سهمیه بنزین

۱) بنزین سه‌نرخی یعنی چه؟
یعنی بنزین با سه نرخ ۱۵۰۰، ۳۰۰۰ و ۵۰۰۰ تومان عرضه می‌شود؛ نرخ سوم برای مصرف مازاد یا سوخت‌گیری بدون کارت سوخت شخصی است. 

۲) سهمیه بنزین خودروهای شخصی بنزینی چقدر است؟
طبق گزارش‌ها، ۶۰ لیتر با نرخ ۱۵۰۰ و ۱۰۰ لیتر با نرخ ۳۰۰۰ تومان در ماه. 

۳) اگر کارت سوخت همراهم نباشد چه می‌شود؟
سوخت‌گیری با کارت جایگاه/بدون کارت شخصی می‌تواند با نرخ ۵۰۰۰ تومان محاسبه شود.

۴) آیا سهمیه ۳۰۰۰ تومانی ذخیره می‌شود؟
در گزارش‌ها آمده سهمیه ۱۰۰ لیتری ۳۰۰۰ تومانی قابل ذخیره نیست و به ماه بعد منتقل نمی‌شود. 

۵) هدف دولت از نرخ ۵۰۰۰ تومانی چیست؟
کاهش مصرف مازاد، کنترل بازار کارت جایگاه و افزایش نظم مصرف با محوریت کارت سوخت شخصی. 

اگر می‌خواهید هر روز جدیدترین تغییرات سهمیه بنزین، نرخ‌های سوخت، جزئیات مصوبات و نکات مهم کارت سوخت را سریع و دقیق دنبال کنید، بخش اقتصادی فردا نیوز را روزانه چک کنید و این گزارش را برای دوستان و خانواده‌ای که رانندگی می‌کنند ارسال کنید.

منابع خبری

خبرگزاری مهر 
باشگاه خبرنگاران جوان 
تابناک 
دنیای اقتصاد